بررسی اثرات آللوپاتی گیاهچه های ارقام لوبیا و علف هرز تاتوره بر یکدیگر با استفاده از روش آزمایشگاهی فضای مساوی آگار

علف های هرز از عوامل عمده کاهش ارزش کمی و کیفی محصولات کشاورزی هستند. روش های مختلفی برای کنترل با علف های هرز توصیه می شود. از جمله این روش ها، استفاده از آللوپاتی گیاهان می باشد. این تحقیق در قالب دو آزمایش جداگانه به منظور بررسی برهمکنش آلوپاتی گیاهچه های ارقام لوبیا و علف هرز تاتوره با استفاده از روش فضای مساوی آگار، در آزمایشگاههای بذر و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان در سال 91 انجام گرفت. بذور از پیش جوانه دار شده درون بشر 411 میلی لیتری حاوی 41 1 درصدی کشت شدند. فضای بشر به دو قسمت مساوی تقسیم شد و در ابتدا در یک سمت آن بذور پیش جوانه / میلی لیتر محلول آگار 4 زده گونه دهنده کشت شدند و بعد از گذشت 7 روز در سمت دیگر بذور پیش جوانه زده گونه گیرنده کشت شدند و به مدت 11 روز باقی ماندند و در نهایت صفات گیاهچه ای اندازه گیری شدند. ریشه های دو گیاه آزادانه وارد بخش دیگر شدند و از رقابت اندام هوایی جلوگیری شد. در هر دو آزمایش مواد گیاهی دوازده رقم لوبیا شامل لوبیا قرمز )اختر، درخشان، ناز، گلی و صیاد(، لوبیا سفید )پاک و درسا( و لوبیا چیتی )تلاش، صدری، خمین، توده چین و توده ازبکستان( و علف هرز تاتوره بودند. آزمایش اول با استفاده از طرح آماری کاملا تصادفی در سه تکرار و آزمایش دوم بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. در آزمایش اول فعالیت آللوپاتی ارقام لوبیا بر تاتوره سنجیده شد. رقم خمین بیشترین میزان بازدارندگی به میزان 24 % را در بین ارقام نسبت به صفات متوسط طول ریشه چه، وزن خشک ریشه چه، وزن خشک ساقه چه، وزن تر ریشه چه و وزن تر ساقه چه داشت. رقم گلی بیشترین میزان تحریک کنندگی را در اکثر صفات نشان داد. سایر ارقام تفاوت معنی داری با شاهد نداشتند. در آزمایش دوم تحمل ارقام لوبیا به آللوکمیکال های تاتوره بررسی شد. رشد ارقام اختر، درخشان، ناز، گلی، صیاد، تلاش، صدری، پاک، درسا و توده چین تحت اثر آللوکمیکال های تاتوره بازداشته شد، درحالیکه ارقام چین و تا حدودی توده ازیکستان تحت آللوکمیکال های تاتوره در بیشتر صفات تفاوت معنی داری نسبت به شاهد نشان ندادند. به عبارتی این دو رقم به آللوکمیکال های تاتوره تحمل نسبی داشتند. در مجموع با توجه به نتایج بدست آمده در دو آزمایش می توان گفت رقم خمین هم با توان نسبتا بالا در ترشح آللوکمیکال ها و بازدارندگی رشد تاتوره و هم با تحمل نسبی به آللوکمیکال های تاتوره می تواند در برنامه های مدیریت تلفیقی علف های هرز به کار گرفته شود.